Mức thu nhập bao nhiêu thì phải đóng thuế? Và cách tính thuế TNCN

Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là một trong những nghĩa vụ tài chính quan trọng mà người lao động và công dân cần thực hiện. Mỗi cá nhân, dù là người lao động hay kinh doanh đều phải nắm rõ mức thu nhập bao nhiêu thì phải đóng thuế, cũng như các quy định, cách tính thuế thu nhập cá nhân để đảm bảo tuân thủ đúng luật pháp. Vậy, mức thu nhập nào phải đóng thuế và cách tính thuế như thế nào? Bài viết dưới đây Kế Toán An Phú sẽ giải đáp thắc mắc của bạn một cách chi tiết và rõ ràng.

Đối tượng bắt buộc đóng thuế TNCN

Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là loại thuế áp dụng đối với các cá nhân có thu nhập, nhưng không phải tất cả mọi người đều phải đóng thuế này. Mức thu nhập và các đối tượng cần nộp thuế TNCN được quy định rõ ràng trong pháp luật Việt Nam, giúp đảm bảo công bằng trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế của công dân. Để xác định xem một cá nhân có phải đóng thuế TNCN hay không, cần phải xét đến nhiều yếu tố, trong đó quan trọng nhất là mức thu nhập của họ.

Thuế TNCN chỉ áp dụng đối với những người có thu nhập đạt mức tối thiểu do Nhà nước quy định. Nếu thu nhập của bạn vượt qua mức thu nhập tối thiểu này, bạn sẽ có nghĩa vụ phải nộp thuế theo các bậc thuế suất lũy tiến. Bên cạnh đó, những đối tượng không có thu nhập đủ mức yêu cầu hoặc những khoản thu nhập không chịu thuế sẽ không phải đóng thuế TNCN. Mỗi năm, cơ quan thuế sẽ công bố mức thu nhập tối thiểu này, cùng với các quy định giảm trừ và các khoản miễn thuế để đảm bảo tính công bằng và hợp lý trong việc thu thuế từ người dân.

Đối tượng là cá nhân cư trú

Cá nhân cư trú là những người có thời gian ở Việt Nam từ 183 ngày trở lên trong một năm dương lịch. Điều này có nghĩa là bạn sẽ phải tính toán thời gian ở lại Việt Nam để xác định xem mình có phải là cá nhân cư trú hay không. Những người này có nghĩa vụ phải đóng thuế thu nhập cá nhân trên tổng thu nhập nhận được, bao gồm cả thu nhập ở trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam.

Không giống như cá nhân không cư trú, cá nhân cư trú cần kê khai thu nhập toàn cầu (thu nhập từ trong và ngoài nước) và đóng thuế theo quy định của pháp luật Việt Nam. Điều này có nghĩa là dù bạn có thu nhập từ nước ngoài nhưng bạn vẫn phải nộp thuế TNCN nếu bạn là cá nhân cư trú tại Việt Nam.

Một trong những điểm quan trọng mà cá nhân cư trú cần lưu ý là việc giảm trừ gia cảnh. Đây là một trong những yếu tố giúp giảm số thuế phải nộp của cá nhân, đặc biệt đối với những người có người phụ thuộc.

Đối tượng là cá nhân không cư trú

Cá nhân không cư trú là những người không đủ 183 ngày trong một năm dương lịch ở Việt Nam. Đây là nhóm đối tượng không đáp ứng được yêu cầu về thời gian cư trú tại Việt Nam, nên không phải tuân thủ toàn bộ nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân như những cá nhân cư trú. Theo quy định của pháp luật, thuế thu nhập cá nhân đối với những cá nhân này chỉ áp dụng đối với các khoản thu nhập có nguồn gốc tại Việt Nam. Cụ thể, các cá nhân không cư trú sẽ chỉ phải đóng thuế đối với thu nhập phát sinh từ các hoạt động diễn ra tại Việt Nam, chẳng hạn như thu nhập từ tiền lương, tiền công, lợi nhuận từ công ty hoặc các khoản thu nhập khác có nguồn gốc từ Việt Nam.

Với cá nhân không cư trú, việc tính thuế TNCN đơn giản hơn nhiều so với cá nhân cư trú, vì họ không cần phải kê khai đầy đủ như những người cư trú lâu dài. Thuế thu nhập cá nhân đối với nhóm này sẽ được tính theo một mức thuế suất cố định. Mức thuế suất này thường được áp dụng trực tiếp trên tổng thu nhập từ nguồn gốc tại Việt Nam, mà không cần phải trừ đi các khoản giảm trừ như đối với cá nhân cư trú. Chính vì vậy, việc tính thuế TNCN cho cá nhân không cư trú sẽ nhanh chóng và dễ dàng hơn, giúp giảm bớt thủ tục hành chính cho nhóm đối tượng này.

Mức thu nhập bao nhiêu thì phải đóng thuế?

Mỗi năm, Cơ quan thuế sẽ quy định mức thu nhập tối thiểu mà người lao động phải đóng thuế TNCN. Theo quy định hiện nay, nếu bạn là cá nhân không có người phụ thuộc, mức thu nhập từ tiền lương, tiền công mà bạn nhận được trên 11 triệu đồng/tháng (132 triệu đồng/năm) thì bạn phải nộp thuế TNCN. Đây là mức thu nhập cơ bản, chưa trừ các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và các khoản đóng góp từ thiện, khuyến học hay nhân đạo.

Điều này có nghĩa là khi bạn có thu nhập trên mức này, bạn sẽ phải đóng thuế TNCN theo các bậc thuế do Nhà nước quy định, áp dụng cho thu nhập sau khi đã trừ các khoản giảm trừ hợp lý. Hơn nữa, các khoản thu nhập khác như tiền ăn trưa, các khoản phụ cấp, trợ cấp, hay chi phí khác mà không nằm trong diện tính thuế sẽ không bị tính vào thu nhập chịu thuế.

Một lưu ý quan trọng là nếu bạn có người phụ thuộc, bạn sẽ được giảm trừ thuế TNCN. Cụ thể, đối với mỗi người phụ thuộc, bạn sẽ được giảm trừ 4,4 triệu đồng/tháng. Đây là một phần giúp giảm bớt nghĩa vụ thuế cho những người nuôi dưỡng người phụ thuộc trong gia đình.

Cách tính thuế TNCN cần nộp

Sau khi xác định mức thu nhập cần đóng thuế, bạn cần nắm rõ cách tính thuế TNCN để biết chính xác số thuế cần phải nộp. Cách tính thuế thu nhập cá nhân có sự khác biệt giữa các cá nhân cư trú và không cư trú, vì vậy bạn cần phải phân biệt rõ.

Thuế TNCN với dân cư trú

Đối với cá nhân cư trú, công thức tính thuế thu nhập cá nhân sẽ được áp dụng theo bảng thuế suất lũy tiến, tức là tỷ lệ thuế sẽ tăng lên theo mức thu nhập. Công thức tính thuế TNCN với người cư trú được quy định như sau:

Công thức tính thuế TNCN:

Thuế phải nộp = (Thu nhập chịu thuế – Giảm trừ gia cảnh)x Mức thuế suất tương ứng

Trong đó, thu nhập chịu thuế là tổng thu nhập từ tiền lương, tiền công và các khoản thu nhập khác sau khi đã trừ đi các khoản giảm trừ như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, và giảm trừ gia cảnh (nếu có). Mức thuế suất tương ứng với từng bậc thu nhập sẽ được áp dụng theo quy định của Cơ quan thuế.

Thuế TNCN với dân không cư trú

Công thức tính thuế TNCN đối với cá nhân không cư trú có sự khác biệt so với cá nhân cư trú. Đối với cá nhân không cư trú, thuế thu nhập cá nhân sẽ được tính theo tỷ lệ cố định đối với thu nhập phát sinh tại Việt Nam. Tỷ lệ thuế suất đối với thu nhập của cá nhân không cư trú thường là 20%.

Công thức tính thuế TNCN với người không cư trú:

Thuế phải nộp = Thu nhập chịu thuế x 20%

Điều này có nghĩa là thuế đối với người không cư trú được tính một cách đơn giản hơn, không phải áp dụng theo các bậc thuế lũy tiến như đối với người cư trú.

Cách tính thuế TNCN online

Hiện nay, Cơ quan thuế đã cung cấp dịch vụ tính thuế thu nhập cá nhân trực tuyến thông qua website của Tổng cục Thuế. Bạn chỉ cần truy cập vào trang web của cơ quan thuế và điền đầy đủ thông tin thu nhập của mình, các khoản giảm trừ gia cảnh, và các khoản chi phí hợp lý khác, hệ thống sẽ tự động tính toán số thuế phải nộp. Việc sử dụng công cụ tính thuế trực tuyến này sẽ giúp bạn dễ dàng hơn trong việc kê khai và tính toán số thuế chính xác.

Các khoản được giảm trừ thuế TNCN

Ngoài các khoản giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc, cá nhân đóng thuế TNCN còn có thể giảm số tiền thuế phải nộp thông qua một số khoản chi phí hợp lý và hợp lệ. Những khoản chi phí này không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng thuế mà còn giúp người nộp thuế tối ưu hóa nghĩa vụ tài chính của mình. Một trong những khoản chi phổ biến là các khoản đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp. Đây là các khoản bắt buộc mà người lao động phải tham gia và đóng góp theo quy định của pháp luật. Mặc dù các khoản này là bắt buộc, nhưng chúng lại được phép trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân, giúp giảm thiểu số tiền thuế phải nộp hàng tháng hoặc hàng năm.

Bên cạnh đó, các khoản đóng góp vào quỹ hưu trí tự nguyện cũng là một hình thức giảm trừ thuế hợp pháp. Các khoản đóng góp vào quỹ này không chỉ có tác dụng bảo vệ tài chính cho tương lai mà còn giúp giảm số tiền thuế phải nộp trong năm tính thuế. Ngoài ra, các khoản quyên góp từ thiện, đóng góp cho các hoạt động giáo dục, khuyến học hoặc nhân đạo cũng được phép trừ vào thu nhập tính thuế, giúp bạn giảm thiểu gánh nặng thuế và hỗ trợ các hoạt động cộng đồng.

Các khoản chi phí hợp lý khác liên quan đến công việc, chẳng hạn như chi phí cho trang thiết bị làm việc, chi phí đào tạo chuyên môn hay các khoản chi phí phục vụ cho công việc cũng có thể được trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân. Việc hiểu rõ và khai báo chính xác những khoản chi hợp lệ này không chỉ giúp bạn giảm được số tiền thuế phải nộp mà còn giúp hồ sơ khai thuế của bạn trở nên hợp lý và chính xác hơn. Đừng quên ghi lại tất cả các chi phí hợp lệ và trình bày rõ ràng trong hồ sơ khai thuế của bạn để tránh những sai sót không đáng có.

Lời kết

Việc nắm rõ mức thu nhập bao nhiêu thì phải đóng thuế, cũng như cách tính thuế thu nhập cá nhân là rất quan trọng để bạn thực hiện nghĩa vụ thuế một cách chính xác và đầy đủ. Để tránh những sai sót và xử phạt không đáng có, bạn cần hiểu rõ về các quy định và chính sách thuế TNCN hiện hành.

Kế Toán An Phú luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn trong việc tính toán và kê khai thuế TNCN một cách chính xác. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc xác định mức thu nhập phải đóng thuế hoặc cần tư vấn về các khoản giảm trừ thuế, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để được giải đáp.