Nội dung chính
Bạn là chủ một hộ kinh doanh nhỏ và đang thắc mắc: “Thuế khoán là gì?”, “bỏ thuế khoán hộ kinh doanh là gì?”. Việc loại bỏ thuế khoán ảnh hưởng thế nào đến hoạt động kinh doanh của mình? Hãy cùng Kế toán An Phú khám phá rõ bản chất, lộ trình và cách thức áp dụng của mô hình thuế mới này!
Định nghĩa về thuế khoán là gì?
Thuế khoán là hình thức thuế trọn gói, áp dụng cho hộ kinh doanh cá thể và cá nhân kinh doanh không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ các chế độ về kế toán, hóa đơn, chứng từ.
Thay vì kê khai theo từng khoản thu, cơ quan thuế sẽ xác định doanh thu khoán – dựa trên hồ sơ tự khai, khảo sát thực tế, dữ liệu thuế và ý kiến Hội đồng tư vấn thuế cấp xã – sau đó áp dụng tỷ lệ phần trăm tương ứng để tính số thuế trọn gói cần nộp, bao gồm thuế GTGT và TNCN
Theo Thông tư 40/2021/TT‑BTC (khoản 7 & 9, Điều 3) và Luật Quản lý thuế 2019 (Điều 51), thuế khoán được xác định như sau:
- Phương pháp khoán: là cách tính thuế GTGT và TNCN theo tỷ lệ trên doanh thu khoán do cơ quan thuế định ra.
- Mức thuế khoán: là khoản tiền thuế và các khoản thu khác mà cá nhân hoặc hộ kinh doanh phải nộp, được xác định theo doanh thu khoán đã được ấn định
Bỏ thuế khoán hộ kinh doanh là gì?
Khi hình thức thuế khoán bị loại bỏ, hộ kinh doanh bắt buộc phải chuyển sang một trong hai phương thức kê khai thuế mới, tùy theo loại hình và quy mô:
Các phương thức thay thế
- Khai thuế định kỳ theo tháng hoặc quý:
- Tính thuế theo doanh thu thực tế của hoạt động kinh doanh.
- Gồm các loại như GTGT, TNCN – theo tỷ lệ tương ứng với từng ngành nghề
- Khai thuế từng lần phát sinh: Áp dụng với các hoạt động kinh doanh nhỏ lẻ, phát sinh không thường xuyên
Lộ trình áp dụng
- Từ 1/6/2025: hộ kinh doanh có doanh thu ≥ 1 tỷ đồng/năm bắt buộc chuyển sang kê khai và sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền
- Từ 1/1/2026: toàn bộ hộ kinh doanh (không phân biệt quy mô) không còn được áp dụng thuế khoán
Tại sao áp dụng chuyển đổi?
- Thúc đẩy minh bạch & công bằng: kê khai dựa trên doanh thu thực giúp xác định đúng nghĩa vụ thuế, tránh thất thu
- Hiện đại hóa hệ thống thuế: áp dụng hóa đơn điện tử, quản lý qua máy tính tiền, đồng bộ hóa sổ sách
- Chuẩn bị chuyển hóa thành doanh nghiệp: giúp hộ làm quen với kế toán, hóa đơn – tiền đề khi chuyển đổi mô hình doanh nghiệp
Hồ sơ & thủ tục chuyển đổi
- Nộp tờ khai Mẫu 01/CNKD và tích chọn “hộ khoán chuyển đổi phương pháp tính thuế” trong vòng 10 ngày kể từ khi chuyển
- Ghi chép sổ sách, lập hóa đơn – chứng từ theo hướng dẫn tại Thông tư 40/2021/TT‑BTC và Thông tư 88/2021/TT‑BTC
- Có thể kê khai qua cổng Thuế điện tử, ứng dụng eTax, hoặc nộp trực tiếp tại cơ quan thuế .
Hộ kinh doanh cần làm gì khi bỏ thuế khoán hộ kinh doanh
Khi bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh phải chuyển sang kê khai thuế theo doanh thu thực tế, định kỳ (tháng/quý) hoặc theo từng lần phát sinh, tùy theo quy mô và ngành nghề. Để thực hiện đúng, hộ cần:
- Nắm rõ quy định qua các văn bản như Thông tư 40, 88 và Nghị định 70;
- Chuẩn bị hồ sơ kê khai mới (Mẫu 01/CNKD, 01-2/BK-HĐKD) và đăng ký chuyển đổi bằng Mẫu 08-MST;
- Thực hiện khai thuế qua cổng điện tử hoặc trực tiếp tại cơ quan thuế;
- Quản lý hóa đơn, chứng từ và ghi sổ kế toán đầy đủ theo quy định;
- Ứng dụng phần mềm kế toán, chữ ký số để đảm bảo kê khai đúng hạn và tránh sai sót trong quá trình chuyển đổi.
Trường hợp: Hộ kinh doanh chuyển sang sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền
Áp dụng từ 01/6/2025 khi hộ kinh doanh có doanh thu ≥ 1 tỷ đồng/năm và bán hàng/dịch vụ trực tiếp như nhà hàng, bán lẻ, khách sạn, vận tải…
Các bước chuyển đổi:
- Trang bị thiết bị kỹ thuật:
- Kết nối Internet, máy POS hoặc máy tính tiền, điện thoại…
- Đăng ký áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền:
- Điền Mẫu 01/ĐKTĐ‑HĐĐT trước hoặc chậm nhất 31/5/2025
- Qua cổng hoặc thông qua đơn vị cung cấp
- Chuyển phương pháp tính thuế:
- Nộp Mẫu 08‑MST trước 31/5/2025 để đăng ký qua nền tảng thuế CGT
- Triển khai vận hành:
- Xuất hóa đơn qua máy tính tiền, truyền dữ liệu hóa đơn đến cơ quan thuế theo thời gian thực
- Hỗ trợ khi chuyển đổi:
- Chi cục thuế và nhà cung cấp phần mềm hỗ trợ triển khai, nhiều nơi miễn phí đăng ký, hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo… đến hết 2025
Trường hợp: Hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp sau khi bỏ thuế khoán
Khi hộ kinh doanh quyết định chuyển thành doanh nghiệp sau khi bỏ thuế khoán, cần thực hiện theo Nghị định 01/2021/NĐ‑CP:
- Chọn loại hình doanh nghiệp: TN, Cty TNHH, Cty CP…
- Đăng ký kinh doanh tại Phòng Đăng ký kinh doanh cấp huyện có trụ sở chính
- Chấm dứt hộ kinh doanh: trong vòng 2 ngày làm việc kể từ khi nhận Giấy CN Đăng ký DN, Phòng đăng ký DN gửi công văn đến cơ quan thuế để chấm dứt hộ kinh doanh .
- Chuyển đổi sổ sách, hóa đơn, mẫu dấu, tài khoản ngân hàng theo quy định dành cho doanh nghiệp mới thành lập.
Bỏ thuế khoán không chỉ là thay đổi cách tính thuế mà còn là bước tiến quan trọng giúp hộ kinh doanh minh bạch doanh thu, từng bước chuyên nghiệp hóa hoạt động và tạo tiền đề phát triển thành doanh nghiệp. Dù quá trình chuyển đổi có thể gây bỡ ngỡ ban đầu, nhưng về lâu dài sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực như quản lý hiệu quả hơn, tiếp cận hỗ trợ tốt hơn và hòa nhập xu hướng chuyển đổi số trong hệ thống thuế hiện đại.
Lời kết
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ bỏ thuế khoán hộ kinh doanh là gì, cũng như những tác động của chính sách này đến cá nhân và hộ kinh doanh nhỏ lẻ. Việc thay đổi hình thức thu thuế không chỉ ảnh hưởng đến nghĩa vụ tài chính mà còn tạo ra nhiều cơ hội và thách thức mới trong việc minh bạch hóa hoạt động kinh doanh.
Để thích ứng, các hộ kinh doanh cần chủ động cập nhật thông tin, tư vấn pháp lý khi cần thiết và chuẩn bị kỹ lưỡng hồ sơ, sổ sách kế toán theo đúng quy định. Đừng quên theo dõi các văn bản pháp luật mới nhất từ Kế toán An Phú để kịp thời nắm bắt những thay đổi liên quan đến thuế khoán và chính sách thuế hộ kinh doanh trong thời gian tới.
